FELSEFE-EĞİTİM İLİŞKİSİ

    Eğitim programlarının temellerinde yer alan eğitim felsefeleri eğitim programlarını çeşitli açılardan etkilemektedir.

    Program tasarım modelleri, eğitim programının merkezinde neyin olacağını, programda neye ve hangi ögeye daha fazla ağırlık verileceğini belirme sürecidir. Eğitim programlarının merkezinde konu, öğrenci veya toplumsal sorunlar bulunur. Eğitim programının konu merkezli mi, öğrenci merkezli mi yoksa sorun merkezli mi olacağı temele alınan felsefeye bağlıdır.

    HEDEF     ➨   İÇERİK  ➨ EĞİTİM DURUMU (ÖĞRETMENİN DURUMU)  ➨   SINAMA

     Program tasarımında programın içeriği, programın amaçları, ne kadar öğretileceği, programın süresi ve programın öğretim yöntemi göz önüne alınarak dikkatlice tasarlanmalıdır. Eğitim sistemleri felsefe akımlarına göre kapsamlarını oluşturur.

EĞİTİM FELSEFELERİ

Daimicilik Nedir?                                                                    

    Rasyonel kişileri eğitmek, üstün zekalı kişiler yetiştirmek ve akıllı kişileri seçmektir. Bu amaca ulaşmak için öğretmen, öğrencilerin, düşünmelerine yardımcı olmak zorundadır. Eğitim durumlarında daha çok buldurma yöntemi kullanılmaktadır. Temel vurgusu, klasik konular, edebi çözümlemeler ve sabit bir program anlayışıdır. Bu eğitim akımına göre, insanın doğası ve ahlaki ilkeleri değişmez. Eğitimin hedefi de bu temel ve değişmez gerçeklere uyum sağlayabilecek bireyler yetiştirmektedir. Eğitimde asıl olan sağlam ve doğru karakterli insan tipi yetiştirmelidir. İnsan doğasının en önemli yanı akıldır. Bu nedenle zihinsel gelişim önemlidir. Öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçları, bireysel farklılıkları önemli değildir. Bu nedenle tek tip program anlayışı benimsenir. Sınıfın tek otoritesi öğretmendir ve katı, kurallı bir eğitim anlayışı vardır.   

  Daimicilik Eğitim Felsefesinin Özellikleri;

    Dayandığı Felsefe: İdealizm ve Realizm
    Eğitimin Amacı: Doğru ve sağlam karakterli, üstün zekâlı, akıllı, seçkin bireyler yetiştirmek ve rasyonel kişileri eğitmektir.
    Eğitimin görevi; bilgi (değişmeyen bilgi ve konuları) aktarmaktır. Geçmişten gelen kesin doğruları ve değerleri nesilden nesile aktarmaktadır. Eğitim sisteminin amacı insanı geliştirmek olmalıdır. Eğitimde insan zihninin geliştirilmesine önem verilir ve zihinsel gelişme yönünden üst düzey bireyler yetiştirilir.

    Eğitim Programlarının odak Noktası: Klasik konular, sabit program, beşeri bilimler.
    Öğretmenin Rolü: Öğretmen merkezlidir. Öğretmen, öğrencilerin düşüncelerine yardımcı olur. Geçmişten gelen kesin doğruları, bilgiyi ve değerleri nesilden nesile aktarır.

Temel Özellikleri;

⦁ Değişmeyen evrensel bir eğitim ilkesini savunur.
⦁ Bireylere entelektüel eğitim verilmelidir.
⦁ Eğitim hayatın bir kopyası değil ona hazırlıktır.
⦁ Büyük kitaplar (klasik eserler) eğitimi.
⦁ Öğrencilere dünyanın hem maddi hem de manevi gerçeklerini tanıtacak bilgiler verilmelidir.

Esasicilik Nedir?                                                                                     

  Esasicilikte, bireylerin zihinsel gelişimlerine yardımcı olmak ve yetenekli kişileri eğitmek temel amaçtır. Bu felsefi akımda öğretmen alanında uzman kişidir, geleneksel değerlerin yaygın bir şekilde öğretimi söz konusudur. Temel becerilerin (okuma, yazma, sayma), üzerinde durulduğu bu felsefede ayrıca, temel konular (ana dil, fen ve tarih) vazgeçilmez odak noktadır. Programların konu alanı üzerinde durulur. Zamanın tecrübesinden geçmiş kalıcı temel konuların ve değerlerin seçimine önem verirler. Eğitimin görevi kültürel mirası aktarmaktır. Sınıfta öğretmen otoritesinin esas olması gerektiğini savunan akım, daha çok öğretmen ve konu merkezli yaklaşım, strateji, yöntem ve tekniklerin kullanımına odaklanır.

Esasicilik Eğitim Felsefesinin Özellikleri  ;                                                                            

    Dayandığı Felsefe: İdealizm ve Realizm
    Eğitimin Amacı: Bireyler zihinsel yetilerinin gelişimine yardım etmek ve yetenekli kişileri eğitmektir.
    Eğitim Programlarının Odak Noktası: Temel beceriler (okuma-yazma, sayma) ve temel konular (ana dil, fen, matematik, tarih)
    Öğretmenin Rolü: Öğretmen merkezlidir. Öğretmen alanında uzman kişidir. Öğretmen otoritesinin sınıfta yeniden oturtulmasını savunurlar. Geleneksel değerlerin yaygın bir şekilde öğretimi söz konusudur. Öğrencinin potansiyelini tam olarak gerçekleştirebilmesi için öğretmenin rehberliğine ve yetişkinlerin kontrolüne ihtiyaç vardır.

Temel Özellikleri ;                                                                                                                         ⦁ Öğretmenin doğasında çok sıkı çalışma ve çoğu zaman zorlama vardır.
⦁ Eğitim ve öğretimde girişim öğrenciden çok öğretmende olmalıdır.
⦁ Eğitim sürecinin özünü, konu alanının çok iyi özümlenmesi oluşturur.
⦁ Okulda zihinsel disiplin yaklaşımlarının geleneksel yöntemleri kullanılmalıdır. Genel kavramlarının geliştirilmesi ve hayatın bütününü kavratacak şekilde bir öğretimin yapılabilmesi için soyut düşünme, disiplin, araştırma, ezber, düz anlatım, alıştırma ve tekrar gibi geleneksel öğretim yöntemleri kullanılmalıdır.
⦁ Geçmişten gelen temel bilgi ve değerlerin önemli yanları korunup yeni kuşaklara öğretilirse, yeni kuşaklar için geçmişin başarıları üstüne daha mükemmel bir uygarlık kurulabilir.

 İlerlemecilik Nedir?

    Demokratik ve sosyal hayatı geliştirmek eğitimin amacını oluşturur. Bu felsefeye göre öğretmen, problem çözmeye ve bilimsel araştırmacılara yol gösterici bir konumdadır. Değişme ve gelişim eğitimin vazgeçilmez özellikleri olmalıdır. Değişme, gerçeğin esasıdır. Eğitim sürekli bir gelişim içindedir. Eğitim birey hakkında sonuç odaklı kararlar vermeyi değil, süreci esas almalıdır. Yeni bilgi ve gelişmeler ışığında eğitim politikası ve yöntemleri paralel değişmelidir. Tecrübenin sürekli yeniden inşa edilmesi önemlidir. Böylece geçmişteki yaşantılar, gelecekteki davranışların daha doğru, daha iyi, daha güzele yönlendirilmesine yardım eder. Öğrenci merkezli bir görünümü vardır. İlerlemeciler, öğretimi öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre düzenleme eğilimindedirler. Daha çağdaş bir akımdır. Öğretmenin rehber olduğu bu akımda, okul yaşama hazırlık değil yaşamın kendisi olarak algılanır. Öğrencinin deneyim içinde öğrenmesi temel esastır.

    İlerlemecilik eğitim felsefesine göre, öğretmen problem çözme ve bilimsel araştırmalara yol gösterici konumdadır. Bilgi öğrenci tarafından yapılandırılır. Öğretimde problem çözme yöntemleri esas alınmalıdır. Okul yaşama hazırlıktan çok yaşamın kendisi olmalıdır. Öğrencilerin deneyimleri yoluyla bilgiyi özümsemesi İlerlemeciliğin en temel vurgusudur.

İlerlemecilik Eğitim Felsefesi Akımının Özellikleri

 Dayandığı Felsefe: Pragmatizm ve Varoluşçu                                                                           Eğitimin Amacı: Demokratik ve sosyal hayatı geliştirmek                                                           Eğitim Programlarının Odak Noktası: Öğrencilere pratik bilgi ve problem çözme becerisi kazandırmak amaçtır.                                                                                                                Öğretmenin Rolü: Öğrenci merkezli programlar, Hümanistik eğitim. Öğrenci merkezlidir. Öğretmenin görevi yönetmek değil, rehberlik etmektir. Öğretmen rehber, koç ve yönlendiricidir. Öğretmen problem çözme ve bilimsel araştırmalarda yol göstericidir.

İlerlemecilik Eğitim Felsefesinin Temel Özellikleri

1.      John Dewey en önemli temsilcisidir.

2.      Eğitim aktif ve çocuğun ilgilerine göre olmalıdır.

3.      Öğretimde problem çözme yöntemi esas alınmalıdır.

4.      Eğitim ya da okul öğrencilerini hayata hazırlamaktan çok, yaşamın ta kendisi olmalıdır.

5.      Öğretmenin görevi yönetmek değil, rehberlik etmektir.

6.      Okul öğrencileri yarıştırmaktan öte iş birliğine özendirmeli ve yöneltmelidir.

7.      Demokratik eğitim ortamı söz konusudur.

8.      Yaparak-yaşayarak öğrenme esastır.

9.      Yeni ilköğretim programları İlerlemecilik eğitim felsefesi akımına dayalı olarak hazırlanmıştır.

10.  Yapılandırmacı öğrenme kuramı temele alınmıştır.

Yeniden Kurmacılık nedir?

    Toplumu yeniden yapılandırmayı ve geliştirmeyi, değişim ve sosyal reform için eğitimi temele alır. Yeniden kurmacılıkta öğretmen, değişimin ve reformun temsilcisidir, araştırma yönetici ve bir proje başkanı gibi hareket eder, öğrencilerin problemlerin farkına varmalarına yardımcı olur. Yeniden Kurmacılık felsefesinin eğitim programlarındaki odak noktası, eğitimde fırsat eşitliğinin yeniden kavramsallaştırılmasıdır.

    Toplumda gerçek demokrasiyi yerleştirmek eğitimin amacı olarak kabul edilen akımda, öğrenci merkezli strateji-yöntem ve teknikler kullanılmaktadır. Akıma göre eğitim, yeni bir toplumsal düzen yaratmalıdır. Bunun için eğitime büyük bir önem atfedilmektedir. Yeniden Kurmacılık yeniliklerine en açık eğitim akımıdır.

Yeniden Kurmacılık Eğitim Felsefesinin Akımının Özellikleri

Dayandığı Felsefe: Pragmatizm, Varoluşçuluk                                                                           Eğitimin Amacı: Toplumu yeniden yapılandırmak ve gerçek demokrasiyi geliştirmektir. Eğitim Programlarının Odak Noktası: Eğitimde fırsat eşitliğinin yeniden kavramsallaşması ve işlevselleştirilmesi                                                                                                                    Öğretmenin Rolü: Öğretmen değişim ve reformun temsilcisidir.

Yeniden Kurmacılık Eğitim Felsefesinin Temel Özellikleri

1.      John Dewey, Isaac Bergson ve T. Brameld bu akımın temsilcilerindendir.

2.      Pragmatizmden ilham alan, İlerlemeciliğin bir devamı şeklindedir.

3.      Eğitim; toplumu yeniden yapılandırmada ve sosyal reformu gerçekleştirmede önemli bir araçtır.

4.      Toplumu değiştirmede temel sorumluluk okullardadır.

5.      Okulun toplumu değiştirme ve yeniden yapılandırma sorumluluğunu yerine getirecek olanlar da öğretmenlerdir.

6.      Bu akımın en önemli özelliği, eğitimin davranış bilimlerinin bulgularına dayalı olarak, yeniden inşa edileceğine inanılmasıdır.

    

Eğitim felsefesi Prof. Dr. İbrahim Arslanoğlu

http://www.bilgikpss.com/?s=pragmatizm+ve+e%C4%9Fitim

https://e-okulbilgi.com/egitim-felsefesi-nedir-egitim-akimlari-nelerdir-628.html

https://www.egitimkafe.com/